Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực với nhiều điều chỉnh đáng chú ý. Trong đó, quy định tại Điều 75 nêu rõ, sẽ tạm dừng việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng đối với 3 trường hợp cụ thể nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong thực hiện chính sách an sinh xã hội.
1. Nhóm đối tượng tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH từ 01/7/2025
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 75 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 về tạm dừng, chấm dứt, tiếp tục hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng. Cụ thể, có 03 đối tượng tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội như sau:
“Tạm dừng, chấm dứt, tiếp tục hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng
1. Tạm dừng việc hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng đối với người đang hưởng khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Xuất cảnh trái phép;
b) Bị Tòa án tuyên bố mất tích;
c) Khi không xác minh được thông tin người thụ hưởng theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 11 của Luật này.
…”
Như vậy, thì 03 nhóm đối tượng tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH từ ngày 01/7/2025 như sau:
– Xuất cảnh trái phép: Người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH nếu bị phát hiện xuất cảnh không đúng quy định của pháp luật sẽ bị tạm dừng việc nhận trợ cấp. Theo cơ quan BHXH, việc chi trả chế độ cho đối tượng không còn cư trú tại Việt Nam và không thực hiện nghĩa vụ khai báo là không phù hợp với quy định hiện hành. Việc này được áp dụng để ngăn chặn tình trạng trục lợi BHXH, đồng thời hỗ trợ công tác kiểm soát dân cư, minh bạch danh sách người thụ hưởng.
– Bị Tòa án tuyên bố mất tích: Trường hợp người đang được hưởng chế độ lương hưu hoặc trợ cấp BHXH bị Tòa án tuyên bố mất tích, cơ quan BHXH cũng sẽ tạm ngừng chi trả chế độ. Lý do là cơ quan chức năng không thể xác minh tình trạng hiện tại của người thụ hưởng, do đó không có căn cứ tiếp tục chuyển tiền vào tài khoản cá nhân.
– Khi không xác minh được thông tin cá nhân: Luật BHXH 2024 quy định, người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng qua tài khoản ngân hàng cá nhân có trách nhiệm thực hiện xác minh định kỳ theo hướng dẫn từ cơ quan BHXH hoặc đơn vị ủy quyền. Nếu không xác minh được thông tin cá nhân, việc chi trả cũng sẽ tạm thời bị ngừng cho đến khi người thụ hưởng hoàn tất thủ tục xác nhận. Quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng giả mạo danh tính để hưởng chế độ không đúng đối tượng, đảm bảo tính chính xác và công bằng trong thực hiện chính sách an sinh.
2. Điều kiện khôi phục chi trả
Theo khoản 3, Điều 75 của Luật BHXH năm 2024, những trường hợp bị tạm dừng chi trả sẽ được xem xét khôi phục chế độ, bao gồm cả khoản trợ cấp chưa nhận trong thời gian bị gián đoạn, nếu đáp ứng một trong các điều kiện sau:
– Trường hợp xuất cảnh trái phép quay trở lại Việt Nam và thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành, cơ quan BHXH sẽ tiếp tục chi trả trợ cấp.
– Trường hợp được Tòa án hủy bỏ quyết định mất tích hoặc tuyên bố đã chết, quyền hưởng lương hưu và trợ cấp sẽ được khôi phục ngay lập tức.
– Trường hợp đã xác minh được thông tin cá nhân theo quy định tại Điều 11 của Luật BHXH 2024, việc chi trả sẽ được nối lại và thanh toán đầy đủ phần trợ cấp đã bị tạm dừng.
3. Lương hưu được hưởng vào thời điểm nào?
Căn cứ theo Điều 101 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định về thời điểm hường lương hưu cụ thể như sau:
“Thời điểm hưởng lương hưu
1. Thời điểm hưởng lương hưu đối với đối tượng quy định tại Điều 98 của Luật này được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 98 của Luật này.
2. Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện sau khi đã đủ điều kiện hưởng lương hưu thì thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu.
3. Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đóng một lần cho những năm còn thiếu theo quy định tại điểm e khoản 2 Điều 36 của Luật này thì thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu.
4. Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quy định chi tiết Điều này; quy định về việc tính, việc xác định điều kiện đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ hưu trí.”
Như vậy, thời điểm hưởng lương hưu sẽ được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu.
4. Những đối tượng được hưởng lương hưu theo Luật bảo hiểm xã hội 2024
Căn cứ tại khoản 1 Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định về đối tượng và điều kiện hưởng lương hưu như sau:
“Đối tượng và điều kiện hưởng lương hưu
Đối tượng quy định tại các điểm a, b, c, g, h, i, k, l, m và n khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
…”
Đồng thời căn cứ theo quy định tại điểm a, b, c, g, h, i, k, l, m và n khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 như sau:
“Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện
Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên, kể cả trường hợp người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên;
b) Cán bộ, công chức, viên chức;
c) Công nhân và viên chức quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
…
g) Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác;
h) Vợ hoặc chồng không hưởng lương từ ngân sách nhà nước được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài được hưởng chế độ sinh hoạt phí;
i) Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã có hưởng tiền lương;
k) Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố;
l) Đối tượng quy định tại điểm a khoản này làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất;
m) Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ;
n) Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã không hưởng tiền lương.
Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc khi làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam, trừ các trường hợp sau đây:
a) Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam;
b) Tại thời điểm giao kết hợp đồng lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động;
c) Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.
…”
Như vậy, người lao động sẽ được hưởng lương hưu nếu như thuộc các đối tượng theo quy định trên.
5.0
