Luật Giao dịch điện tử 2023 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2024) là một bước tiến quan trọng của Việt Nam trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế số, thương mại điện tử và chuyển đổi số quốc gia. Không chỉ giới hạn trong lĩnh vực thương mại, luật mới mở rộng phạm vi điều chỉnh đến mọi lĩnh vực có ứng dụng giao dịch điện tử, từ hành chính công, y tế, giáo dục đến ngân hàng, bảo hiểm…
Đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng, Luật Giao dịch điện tử 2024 mang lại nhiều lợi ích thiết thực, góp phần tạo ra một môi trường giao dịch số minh bạch, an toàn và thuận tiện hơn bao giờ hết.
1. MỞ RỘNG PHẠM VI ÁP DỤNG – TĂNG CƠ HỘI CHO DOANH NGHIỆP
Theo Điều 1 và Điều 2 của Luật Giao dịch điện tử 2023, phạm vi điều chỉnh được mở rộng sang mọi lĩnh vực sử dụng phương tiện điện tử, không chỉ trong hoạt động dân sự, kinh doanh, thương mại như trước đây (Luật 2005).
🔹 Điều này đồng nghĩa:
👉 Doanh nghiệp có thể thực hiện toàn bộ quy trình kinh doanh trên môi trường số, từ ký hợp đồng, thanh toán, vận hành cho đến lưu trữ hồ sơ pháp lý.
👉 Doanh nghiệp công nghệ, nền tảng số có cơ hội cung cấp dịch vụ cho nhiều lĩnh vực mới như giáo dục, y tế, hành chính công.
👉 Người tiêu dùng được tiếp cận dịch vụ công và sản phẩm dân sinh (khám bệnh online, ký hợp đồng điện tử thuê nhà, mua bảo hiểm…) nhanh chóng, tiện lợi hơn.
👉 Với tài khoản trực tuyến và ứng dụng ngân hàng, người dân và doanh nghiệp giờ đây nắm trọn quyền quản lý tài chính trong tay, mọi lúc, mọi nơi. Việc kiểm tra số dư, chuyển tiền hay thanh toán hóa đơn trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
👉 Đối với doanh nghiệp, giao dịch điện tử là “chìa khóa” để tham gia vào thương mại điện tử, tiếp cận tệp khách hàng rộng lớn hơn, quảng bá sản phẩm/dịch vụ và phát triển bền vững trên thị trường số.
2. KHẲNG ĐỊNH GIÁ TRỊ PHÁP LÝ CỦA GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ
Căn cứ Điều 8 và Điều 34 của Luật Giao dịch điện tử 2023:
🔹 Thông điệp dữ liệu (email, tin nhắn, tài liệu điện tử…) không bị phủ nhận giá trị pháp lý chỉ vì không có bản giấy.
🔹 Hợp đồng điện tử có giá trị pháp lý tương đương hợp đồng giấy, miễn là các bên tuân thủ đúng quy trình và phương thức xác thực hợp pháp (OTP, chữ ký số, chứng thực điện tử…).
✅ Lợi ích đối với doanh nghiệp:
👉 Giảm chi phí in ấn, vận chuyển, lưu trữ hợp đồng.
👉 Rút ngắn thời gian ký kết và thực hiện giao dịch, đặc biệt với đối tác ở xa.
✅ Lợi ích đối với người tiêu dùng:
👉 Giao dịch minh bạch, dễ truy vết.
👉 Hạn chế rủi ro bị lừa đảo do có thể xác thực danh tính các bên.
3. TĂNG CƯỜNG AN TOÀN VÀ BẢO VỆ THÔNG TIN NGƯỜI DÙNG
Theo Điều 12 và Điều 13 của Luật, các bên tham gia giao dịch điện tử có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu, bảo mật thông tin, sử dụng hệ thống có mã hóa và kiểm soát truy cập.
Luật Giao dịch điện tử đặt ra những quy định chặt chẽ về bảo mật và xác thực. Với các công nghệ như chữ ký số, thông tin và giao dịch của bạn được bảo vệ an toàn, giảm thiểu rủi ro gian lận.
✅ Người tiêu dùng được bảo vệ tốt hơn khi sử dụng dịch vụ trực tuyến (mua hàng, ký hợp đồng thuê dịch vụ, đăng ký tài khoản…).
✅ Doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định bảo mật, từ đó tăng uy tín thương hiệu, tạo niềm tin nơi khách hàng.
4. HỢP PHÁP HÓA CÁC GIAO DỊCH GIỮA HỆ THỐNG VÀ CON NGƯỜI
Luật quy định rõ tại Khoản 1 Điều 34:
Giao dịch được thực hiện giữa hệ thống thông tin tự động và người, hoặc giữa các hệ thống tự động với nhau vẫn có giá trị pháp lý mà không cần sự can thiệp con người vào từng bước.
📌 Điều này mở đường cho các mô hình kinh doanh sử dụng chatbot, AI, hệ thống tự động hóa quy trình (RPA), hợp đồng thông minh (smart contract)… hoạt động hợp pháp.
5. ĐƠN GIẢN HÓA THỦ TỤC, RÚT NGẮN THỜI GIAN, TIẾT KIỆM CHI PHÍ
👉 Luật Giao dịch điện tử mang đến cuộc cách mạng về sự tiện lợi, giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm tối đa thời gian và công sức. Thay vì phải di chuyển hay chờ đợi, giờ đây mọi giao dịch và gửi tài liệu đều có thể hoàn thành nhanh chóng chỉ trong vài phút ngay trên môi trường trực tuyến.
👉 Người tiêu dùng không cần đến trực tiếp nơi giao dịch, vẫn có thể mua bán – ký kết từ xa, 24/7, giúp cắt giảm đáng kể các chi phí không cần thiết như in ấn, vận chuyển hay lưu trữ vật lý.
👉 Góp phần bảo vệ môi trường: Mỗi giao dịch điện tử là một hành động nhỏ giúp cây xanh được giữ lại. Giảm giấy in không chỉ thân thiện với môi trường mà còn tăng cường an ninh cho thông tin, tránh được rủi ro ‘bốc hơi’ dữ liệu từ giấy tờ truyền thống
Luật Giao dịch điện tử đã mở ra kỷ nguyên mới, mang đến vô vàn lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp. Từ việc tiết kiệm đáng kể thời gian, tiền bạc nhờ sự tiện lợi, đến việc tăng cường bảo mật và mở rộng không giới hạn cơ hội kinh doanh. Đạo luật này chính là đòn bẩy quan trọng thúc đẩy mạnh mẽ cuộc cách mạng số hóa, định hình một tương lai số đầy tiềm năng cho thương mại điện tử và mọi giao dịch trực tuyến.
5.0
