Từ ngày 1/7/2024, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 chính thức có hiệu lực, thay thế luật cũ năm 2010 sau hơn một thập kỷ. Luật mới mang đến nhiều quyền lợi thực chất và bảo vệ mạnh mẽ hơn cho người tiêu dùng – đặc biệt là trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ.
Dưới đây là 7 điểm người tiêu dùng sẽ “được lợi” rõ rệt khi luật mới được áp dụng:
1. MUA HÀNG ONLINE AN TOÀN HƠN VÌ ĐƯỢC PHÁP LUẬT BẢO VỆ
Luật mới lần đầu tiên định nghĩa rõ “giao dịch từ xa” và “kinh doanh trên không gian mạng” là đối tượng điều chỉnh (Điều 3, Điều 39).
👉 Do vậy, dù mua hàng qua website, app, mạng xã hội hay sàn TMĐT, quyền lợi của người tiêu dùng đều được pháp luật bảo vệ như nhau.
2. ĐƯỢC CUNG CẤP THÔNG TIN ĐẦY ĐỦ, RÕ RÀNG TRƯỚC KHI MUA
Luật mới quy định người bán phải công khai:
🔹 Tên, địa chỉ liên hệ, mã số thuế (nếu có)
🔹 Chi tiết sản phẩm, điều kiện giao dịch, phí vận chuyển, đổi trả…
Đồng thời, sàn TMĐT cũng phải kiểm tra, xác thực người bán (theo Điều 37 và Khoản 3 Điều 39).
👉Những quy định mới này giúp cho người tiêu dùng có thể giảm rủi ro mua nhầm hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc bị lừa đảo.
3. ĐƯỢC ĐẢM BẢO QUYỀN GỬI KHIẾU NẠI VÀ NHẬN PHẢN HỒI RÕ RÀNG KHI MUA HÀNG HÓA, DỊCH VỤ
Theo Điều 31 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, người tiêu dùng khi mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ nếu phát hiện có vấn đề như sản phẩm lỗi, sai mô tả, chất lượng không đúng cam kết… khi tiến hành khiếu nại thì bên bán phải tiếp nhận và giải quyết phản ánh, đồng thời thông báo kết quả xử lý trong vòng 3 ngày làm việc.
Doanh nghiệp cũng phải niêm yết công khai quy trình xử lý khiếu nại tại nơi kinh doanh hoặc trên website, ứng dụng nếu có. Nhờ đó, người tiêu dùng dễ dàng liên hệ, yêu cầu quyền lợi minh bạch hơn khi có tranh chấp.
4. BẢO VỆ THÔNG TIN CÁ NHÂN TỐI ĐA
Điều 16 yêu cầu doanh nghiệp khi thu thập thông tin cá nhân của người tiêu dùng (như tên, số điện thoại, địa chỉ…) phải có quy tắc rõ ràng về: mục đích thu thập, phạm vi sử dụng, thời gian lưu trữ và biện pháp bảo vệ thông tin. Quy tắc này phải được niêm yết công khai, dễ nhìn tại nơi kinh doanh hoặc trên website, app (nếu có), giúp người tiêu dùng biết trước khi cung cấp thông tin.
👉 Quy định này giúp bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng trong môi trường số, chống việc sử dụng sai mục đích hoặc rò rỉ thông tin.
5. ĐƯỢC HỖ TRỢ KHI GẶP TRANH CHẤP
Luật khuyến khích giải quyết tranh chấp qua thương lượng, hòa giải, khiếu nại qua sàn TMĐT và tạo điều kiện để người tiêu dùng được các tổ chức xã hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hỗ trợ hoặc khởi kiện (Chương IV và Điều 48).
👉 Như vậy, khi gặp vấn đề trong mua bán, người tiêu dùng có nhiều phương án để lựa chọn và nhận được sự hỗ trợ cần thiết để đòi lại quyền lợi chính đáng của mình.
6. CÔNG KHAI NGƯỜI BÁN VI PHẠM
Cơ quan quản lý nhà nước được quyền công khai thông tin người bán online vi phạm quyền lợi người tiêu dùng (Điều 40). Các vi phạm này có thể được công bố trên website, phương tiện truyền thông hoặc các hình thức phù hợp khác. Doanh nghiệp vi phạm cũng phải cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý, hỗ trợ quá trình công khai minh bạch.
👉 Điều này giúp cho người tiêu dùng giảm thiểu được rủi ro mua bán, giao dịch với các gian hàng lậu không uy tín, các shop không trung thực trong kinh doanh.
7. NGƯỜI YẾU THẾ ĐƯỢC BẢO VỆ TỐT HƠN
Luật mới xác định rõ 7 nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương là: người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em, người dân tộc thiểu số, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh hiểm nghèo, hộ nghèo.
Để đảm bảo sự bình đẳng trong tiếp cận hàng hóa và dịch vụ, luật mới quy định rõ: Người bán không được từ chối phục vụ hoặc áp dụng điều kiện bất lợi trong mua bán giao dịch hàng hóa, dịch vụ.
👉 Các nhóm này sẽ nhận được sự ưu tiên, hỗ trợ đặc biệt từ các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan chức năng trong việc tiếp cận, sử dụng dịch vụ, hàng hóa, và được bảo vệ quyền lợi tốt hơn
🔥 Như vậy, luật Bảo vệ người tiêu dùng 2023 (hiệu lực từ 1/7/2024) đã cho thấy nhiều điểm mới tiến bộ trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thương mại điện tử, giúp người tiêu dùng khi tham gia mua bán, giao dịch trên bất cứ nền tảng nào cũng yên tâm hơn khi quyền lợi được đảm bảo và giảm thiểu rủi ro
5.0
