Từ 15/12/2025, không thay đổi nơi đăng ký cư trú khi chuyển nhà bị phạt bao nhiêu
Ngày 30/10/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình. Theo đó, nghị định có quy định chi tiết về mức xư phạt đối với vi phạm quy định về cư trú như sau:
1. Xử phạt với vi phạm quy định về đăng ký quản lý cư trú
Căn cứ khoản 2 Điều 10 Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định về vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú:
“Điều 10. Vi phạm quy định về đăng ký và quản lý cư trú
2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú;
b) Mua, bán, thuê, cho thuê xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;
c) Mượn, cho mượn hoặc sử dụng xác nhận thông tin về cư trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật;
d) Đã cư trú tại chỗ ở hợp pháp mới, đủ điều kiện đăng ký cư trú nhưng không làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký cư trú theo quy định của pháp luật;
đ) Cơ sở kinh doanh lưu trú, nhà ở tập thể, cơ sở chữa bệnh, cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở lưu trú ở khu công nghiệp và các cơ sở khác không thực hiện thông báo lưu trú từ 01 đến 03 người lưu trú;
e) Tổ chức, kích động, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, môi giới, cưỡng bức người khác vi phạm pháp luật về cư trú;
g) Cầm cố, nhận cầm cố giấy tờ, tài liệu về cư trú;
h) Hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú.
Căn cứ khoản 2 Điều 5 Nghị định 282/2025/NĐ-CP quy định về mức phạt tiền tối đa đối với tổ chức vi phạm hành chính, cụ thể như sau:
“Điều 5. Quy định về mức phạt tiền tối đa, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính
…2. Mức phạt tiền quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.”
Như vậy, kể từ ngày 15/12/2025, người nào đã cư trú tại chỗ ở hợp pháp mới, đủ điều kiện đăng ký cư trú nhưng không làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký cư trú theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng. Đây là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Theo đó, mức xử phạt này đã được tăng so với quy định trước đây tại điểm d khoản 2 Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP khi người không thay đổi nơi đăng ký cư trú khi chuyển nhà chỉ bị phạt từ 1-2 triệu đồng.
2. Quy định pháp luật về quyền cư trú của công dân
Căn cứ Điều 8 Luật Cư trú 2020 quy định công dân có những quyền nào về cư trú, cụ thể như sau:
“Điều 8. Quyền của công dân về cư trú
1. Lựa chọn, quyết định nơi cư trú của mình, đăng ký cư trú phù hợp với quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Được bảo đảm bí mật thông tin cá nhân, thông tin về hộ gia đình trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, trừ trường hợp cung cấp theo quy định của pháp luật.
3. Được khai thác thông tin về cư trú của mình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; được cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của mình xác nhận thông tin về cư trú khi có yêu cầu.
4. Được cơ quan đăng ký cư trú cập nhật, điều chỉnh thông tin về cư trú của mình trong Cơ sở dữ liệu về cư trú khi có thay đổi hoặc khi có yêu cầu.
5. Được cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc thực hiện quyền tự do cư trú của mình khi có yêu cầu.
6. Được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện biện pháp bảo vệ quyền tự do cư trú.
7. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với hành vi vi phạm pháp luật về cư trú theo quy định của pháp luật.”
Có thể nói, quy định tăng mức xử phạt hành vi không thay đổi nơi đăng ký cư trú khi chuyển nhà theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về dân cư. Quy định này góp phần thúc đẩy người dân cập nhật thông tin cư trú một cách chính xác và kịp thời, giúp chuẩn hóa dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nhờ đó, cơ quan chức năng có thể nắm bắt biến động dân cư một cách nhanh chóng, phục vụ tốt hơn cho công tác đảm bảo an ninh trật tự và an toàn xã hội.
